Burglish နဲ႔ ဝိဇၨာ Release 1.6

မၾကာေသးခင္ကပဲ သူငယ္ခ်င္း ဒီဇင္ဘာစင္ဒရဲလားနဲ႔ ေျပာျဖစ္တဲ့ ကိစၥေလးပါ။ ဒီေနရာ မွာပါ။ ဒီကိစၥကို မေျပာေတာ့ဘူးလို႔ ဆံုးျဖတ္ထားေပမယ့္ ဒီေန႔ ဒီဟာေလးေတြ႕လို႔ တင္ျပလိုက္တာပါ။ အဲ... ဒါနဲ႔ ဒီဟာေလးဆိုတာကိုမေျပာခင္ ေျပာခ်င္တာေလးေတြကို အရင္ေျပာပါမယ္။ (ကဲ သူငယ္ခ်င္းေရ႕ စိတ္ေတာ့မဆိုးနဲ႔ ဆရာစားေတာ့မယ္။) ဒါနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ေရွ႕က ပို႔စ္တစ္ခုမွာ Linguistics ဆိုတာကို နည္းနည္းေလာက္ေတာ့ မိတ္ဆက္ၿပီးသားပါ။ ျမန္မာလို ဘာသာေဗဒလို႔ ေခၚတဲ့ Linguistics ပညာရပ္ကို Ferdinand de Saussure က စၿပီးေဖာ္ထုတ္ခဲ့တာပါ။ ဒီပညာရပ္ကို သာမာန္လူေတြကေတာ့ သိပ္မသိၾကပါဘူး။ Language ကို အဓိကထားျပီး ဝိဇၨာဘြဲ႕ယူခဲ့တဲ့ က်ေနာ္ ဗီလိန္အတြက္ကေတာ့ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။

Language ဆိုတာ ဘာလဲ။
Wiki မွာေတာ့ Language ကို A language is a dynamic set of sensory symbols of communication and the elements used to manipulate them.
လူသားအခ်င္းခ်င္း ကူးလူးဆက္ဆံ ေျပာဆိုရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ အရာကိုေခၚတာပါ။ English လည္း Language တစ္ခု ျဖစ္သလို ျမန္မာကလည္း Langauge တစ္ခုပါပဲ။ ဒါဆိုရင္ Burglish ကေကာ သူလည္း Language တစ္ခုလို႔ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဒါနဲ႔ ပတ္သတ္တဲ့ အျငင္းပြားမႈေတြက ဒီကစပါတယ္။ ေရာေထြးေနၾကတဲ့ Chatting စကားဆိုတာကေကာ။ ဒါလည္း ေခတ္သစ္ Language တစ္ခုလို႔ပဲေျပာရပါမယ္။ အဲဒီ့ အျငင္းပြားမႈေတြဟာ အခုေျပာမယ့္ Language ေတြကို ကြဲကြဲျပားျပား မသိလို႔ျဖစ္ရတာပါ။
၁။ English
၂။ ျမန္မာ
၃။ Linguistics
၄။ Burglish
၅။ Chatting Language
၆။ Burglish + Chatting Language
ဘယ္လိုမကြဲျပားဘူးလဲ ဆိုတဲ့ နံပါတ္ ၄၊ ၅၊ ၆ နဲ႔ကို မကြဲၾကတာပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ Burglish က Chatting မွာပဲ သံုးၾကေတာ့ Pure Burglish က ေပ်ာက္သြားတာပါ။ Standard ရွိမွ လက္ခံပါမယ္ဆိုတဲ့ ကိုအင္ဒီတို႔အတြက္ Pure Burglish ကို အသံုးျပဳႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ျပႆနာတစ္ခုက တဘက္လူက နံပါတ္ ၆ ကို သံုးရင္ တဝက္ေလာက္ပဲ နားလည္ပါလိမ့္မယ္။ ဒီလိုဆိုေတာ့ နံပါတ္ ၆ က ေကာ Standard မရွိဘူးလား။

ကိုအင္ဒီေျပာတဲ့ Standard ဆိုတာကို ျပန္စဥ္းစားရပါမယ္။ Communication လို႔ေခၚတဲ့ လူတစ္ဦးနဲ႔ တစ္ဦး ကူးလူးဆက္ဆံဖို႔ အတြက္ Language ဆိုတာေတြ ထြက္ေပၚလာတာပါ။ ဟိုးေက်ာက္ေခတ္ကတည္းက Body Language က စၿပီး ဝူးဝူးဝါးဝါးကေန အခုေခတ္ အဆင့္ျမင့္ ဘာသာစကားေတြ ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။ Body Language ဟာ ကမာၻဦးေခတ္က စခဲ့ေပမယ့္ အခုအခ်ိန္အထိ အသံုးျပဳေနရဆဲပါ။ ကိုယ္ေျပာတာ သူေျပာတာ ကိုယ္နားလည္ေပမယ့္ ကိုယ့္ေျပာတာ သူနားမလည္ရင္လည္း Communication မျဖစ္ပါဘူး။ က်ေနာ္ ေျခခ်ထားတဲ့ ႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလိုပါပဲ။ သူတို႔ေျပာတဲ့ Singlish ကို ကိုယ္က နားလည္ေနၿပီဆိုေပမယ့္ ကိုယ္ေျပာတဲ့ Pure English ကို သူတို႔က နားမလည္ပါဘူး။ ငါ အီးေကာင္းတယ္၊ ငါအီးက အမွန္၊ ငါ့အီးအဆင့္အတန္းက ဒီလို ဆိုၿပီး စြတ္ေျပာေနလို႔ အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး။ ဒီေတာ့ သူငယ္တန္းကေန စၿပီး ၁၅ ႏွစ္။ ႏွစ္ ၂၀ သင္ၾကားပ်ိဳးေထာင္ခဲ့တဲ့ Pure English ကိုစြန္႔လႊတ္ၿပီး Singlish ကို သံုးေနရပါတယ္။ Dead Line ေတြ ၾကားထဲမွာ အလုပ္လုပ္ေနရတဲ့ အခ်ိန္မွာ အလုပ္ၿပီးဖို႔က အဓိကျဖစ္ေနပါၿပီ။ English စာပိုေတာ္လို႔လဲ လခပိုမရႏိုင္တဲ့ ေနရာမို႔လားေတာ့မသိပါ။ Hotel Reception လိုေနရာမ်ိဳးမွာ လုပ္ေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ တစ္မ်ိဳးေပါ့ေလ။ အိႏၵိယ၊ ဘဂၤလား၊ ဖိလစ္ပင္း၊ မေလး၊ တရုတ္၊ ေဟာင္ေကာင္တရုတ္ စတဲ့သူေတြ ၾကားထဲမွာ Pure English နဲ႔ သြားေျပာရင္ Sorry? What do you mean? Again please? What? စတဲ့ စကားလံုးေတြနဲ႔ ျပဴးေၾကာင္ေၾကာင္ပဲ ျပန္ၾကည့္ခံရံုပါပဲ။ အဲ့ဒီမွာ Dead Line! Dead Line! ဆိုတဲ့ Alarm က Singlish ေျပာဖို႔ တိုက္တြန္းခ်က္နဲ႔ Singlish ကိုပဲေျပာရပါတယ္။ ဥပမာက ေတာ္ေတာ္ရွည္သြားပါၿပီ။ က်ေနာ္ဆိုလိုခ်င္တာက ကိုအင္ဒီလိုခ်င္တဲ့ Standard ဆိုတာက Language တစ္ခုမွာ လိုခ်င္လိုပါလိမ့္မယ္။ ဒါေပမယ့္ Communication မွာ ရွိတဲ့ Standard ဆိုတာက တစ္ဦးနဲ႔တစ္ဦး နားလည္ဖို႔ပါပဲ။ Chatting ဆိုတာကလည္း Communication အတြက္သံုးၾကတဲ့အတြက္ မ်ားပါတယ္။

ကဲပါေလ။ အေပၚက နံပါတ္ ၄၊ ၅၊ ၆ ကို ထပ္ၿပီး အက်ယ္ဖြင့္ရမယ္ဆိုရင္-

နံပါတ္-၄ ျဖစ္တဲ့ Burglish ဟာ။ Linguistic ကို အေျခခံတဲ့ ဘာသာစကားတစ္ခုပါ။
ဒီဘာသာဟာ ျမန္မာမွာတင္မဟုတ္ပါဘူး။ အဂၤလိပ္ အကၡရာ A to Z မသံုးတဲ့ ဘာသာတိုင္းမွာ ရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ကြန္ျပဴတာနဲ႔ အသံုးျပဳတဲ့ေနရာမွာ အရမ္းကိုထိေရာက္တဲ့ စနစ္တစ္ခုပါ။ ဂ်ပန္မွာလည္း katakana (ခတခန)၊ တရုတ္မွာလည္း p b m f (ေပါေဖာေမာေဖာဟ္) စတဲ့ စနစ္ေတြဟာ Linguitist ကို အေျခခံၿပီး အသံုးျပဳထားတဲ့ Burglish နည္းတူ Language စနစ္ေတြပါပဲ။ တကယ္တန္း Burglish က ဘယ္အခ်ိန္က စေပၚမွန္းမသိခဲ့ေပမယ့္ က်ေနာ္ စသိတာေတာ့ Chatting ထဲမွာပဲ စသံုးခဲ့ၾကတာပါ။ ဒါေၾကာင့္လည္း Pure Burglish ကိုမသိၾကေတာ့ပဲ နံပါတ္ ၆ ျဖစ္တဲ့ Burglish + Chatting Language ကိုပဲ Burglish လို႔ လူသိၾကပါတယ္။

နံပါတ္-၅ ကေတာ့ Chatting Language ပါ။
သူကေတာ့ Language တစ္ခုလို႔ေတာ့ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ US တို႔ UK တို႔မွာပါသံုးၾကတာပါ။ Type ရိုက္ရင္ ေခြ်တာဖို႔ သံုးၾကတာပါ။ အရင္ေခတ္က ေၾကးနန္းလိုေပါ့။
ဥပမာ....
Thanks ကို thz
Just ကို Jux
you ကို u
too ကို 2
at ကို @
Why ကို y
Long time no see ကို ltns
စတဲ့ စာလံုးေတြနဲ႔ Typing ေဖာင္းပြမႈကို ေရွာင္ခ်င္လို႔သံုးၾကတာပါ။
Linguitist နဲ႔ကြာတာက။ Linguitist ဟာ အသံထြက္သမွ်ကို ခ်ေရးဖို႔ အတြက္ Standard ထားၿပီး
Chatting Language ကေတာ့ အသံထြက္ဖို႔အတြက္ ၾကံဳရာစကားလံုးနဲ႔ ခ်ေရးတဲ့အတြက္ သူ႔ရဲ႕ Standard က အသံေပၚမွာေရာက္ေနလို႔ Standard မရွိဘူးလို႔ထင္ရပါတယ္။ ေျပာခ်င္တာက Linguitist က အေရးကို အဓိကထားၿပီး Chatting Language က အသံကိုအဓိကထားပါတယ္။
ဥပမာ... ျမန္မာစာေပမွာလည္း “ေရးေတာ့အမွန္ ဖတ္ေတာ့အသံ” လို႔ ဆိုသလိုပါပဲ။ ျမန္မာစာမွာ မုန္႔သည္ ကို မုန္႔သယ္ လို႔အသံထြက္ပါတယ္။ Chatting Language က အသံကို အဓိကထားလိုက္တာျဖစ္လို႔ မုန္႔သည္ကို မုန္႔သယ္လို႔ပဲေရးပါတယ္။ မံု႔သယ္လို႔ ေရးရင္ေတာင္မွန္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Chatting Language သံုးတာဟာ စာလံုးေပါင္း မွန္ကန္ေရးအတြက္ ထိခိုက္ေစပါတယ္။ Chatting သံုးေနၾကလူေတြက အျပင္မွာ အမွန္သံုးရမယ့္ ေနရာေတြမွာေတာင္ မွားကုန္ၾကပါတယ္။

နံပါတ္ ၆ ကေတာ့ Burglish + Chatting Language ပါ။ လူသိမ်ားတာကေတာ့ Burglish (Myanlish) လိုပဲ လူသိမ်ားပါတယ္။
သူက ေတာ့ရွင္းပါတယ္။ ျမန္မာေဖာင့္ မတြင္က်ယ္ေသးတဲ့ အခ်ိန္မွာ Burglish သံုးၿပီး Chatting သံုးတဲ့ အတြက္ အေပၚကေျပာသလို Typing ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ Chatting Language ကို Burglish နဲ႔တြဲၿပီးသံုးတဲ့ Langauge ပါ။ ဒီေတာ့ အသံထြက္ေပၚမွာ အဓိကထားတဲ့ အတြက္စာလံုးေပါင္း အမွန္ဆိုတာမရွိပါဘူး။ လုပ္ ဆိုတဲ့ စာလံုးကို loat, lote ႀကိဳက္သလိုသံုးလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီေနရာမွာ တစ္ခု သတိထားသင့္တာက English မွာ ရွိတဲ့ Words ေတြကို မသံုးမိဖို႔အေရးႀကီးပါတယ္။ load လို႔သံုးလဲရေပမယ့္ load က English မွာ ျဖည့္စြက္သည္။ တာဝန္ထမ္းေဆာင္သည္။ က်ည္ထိုးသည္။ စတဲ့ အဓိပၸာယ္ရွိေနတဲ့ အတြက္ အသံုးမျပဳမိေစဖို႔ေတာ့ အေရးႀကီးပါတယ္။

နံပါတ္ ၅ နဲ႔ ၆ ကို Language လို႔ မသတ္မွတ္ခ်င္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ က်ေနာ္ စာေရးရ အဆင္ေျပေအာင္ Language လို႔ ေရးလိုက္တာပါ။

အဲ... ဒီျပႆနာေတြကို ဒီထက္ပိုၿပီး ေျဖရွင္းႏိုင္ဖို႔ ဝိဇၨာ release 1.6 ကို Download ဆြဲၾကည့္ပါ။ ဒီယူနီကုဒ္ရဲ႕ ရွင္းလင္းခ်က္ကေတာ့ ေအာက္မွာေဖာ္ျပပါတယ္။

-----------------------------------------------

Wait Zar - Version 1.6
http://code.google.com/p/Wait Zar/
Myanmar text in this document requires Myanmar3, PadaukOT, or Parabaik to be installed.

Introduction
Thank you for downloading Wait Zar.
· The only file you need is WaitZar.exe
· The files mywords.txt and config.txt are optional. Put them in the same directory as WaitZar.exe if you unzip it.
· If you don't have Padauk.ttf installed, please install it.

Using Wait Zar
Double-click on WaitZar.exe. You should see a new icon in your system tray.
It reads "ENG"

Hold "Ctrl" and hit "Shift", and the icon will change to Burmese.
You'll see "ျမ"

Now, switch to Microsoft Word, change the font to Myanmar3, and type "ko". You will see several options.

Hit "space" to select the first one. You will see "ကို" appear in the "sentence" window. Hit "5", and you will see "၅" appear in the sentence window too:

Continue typing words if you want, then press "Enter". You will now see "ကို၅" appear in Word:

License
Wait Zar is covered under the Apache license, version 2.0. Please see the files LICENSE and NOTICE for more information.

More Information
That's all there is to Wait Zar for now, but if you're interested or need help, here's some more information:

Q: It's not working right!
A: Please report bugs on: http://code.google.com/p/Wait Zar/issues/list
Also, please note that this is still experimental, so some things (hibernating, etc.) may cause the system to glitch.

Q: It's messing up my computer
A: Right-click on the ENG or မြ icon (whichever is showing in your tray) and choose "Exit". This should fix any problems. If right-clicking doens't work, hit Ctrl+Alt+Delete and click on the "Processes" tag. Click on the process "Wait Zar.exe" and choose "End Process". If that doesn't work, Log Out and Log In to your computer (no need to shut it down). Wait Zar makes NO long-term changes to your computer, so killing the process and restarting Wait Zar should fix almost any problem.

Q: Why have the sentence window? Why not just type words directly?
A: If you don't like it, just disable the sentence window in config.txt. But, you should consider using it. For one thing, the sentence window allows Wait Zar to "predict" which word you will type. This means you won't have to hit left/right so often; the first choice is usually correct. Secondly, most Windows programs currently do not support Burmese words, so hitting left/right will move between "zero-width" characters and might be confusing or irritating. Hitting left/right in the sentence window will move correctly between words.

Q: How do I do (something advanced)?
A: Please refer to the user's guide distributed with Wait Zar for the complete documentation.

Q: I use Ctrl+Shift for something else!
A: The file config.text allows you to change the hotkey used to activate Myanmar in WaitZar.

Q: Can I help out?
A: Probably. Wait Zar is very much open-source. A lot of its discussion is in:
http://www.mmgeeks.org/forum/index.php